REDCO RBD serisi bant kurutma üniteleri, yüksek verimli çamur kurutma sistemidir. RBD serisi bant kurutma tesisinin en belirgin avantajı düşük emisyonda, yüksek kurulukta toz içermeyen granül yapıda son ürün çıkarmakta ve bu işlemi düşük maliyetler ile gerçekleştirmektedir.
2. Proses Tanımı
Yüksek oranda susuzlaştırılmış çamur, eksantrik bir monopompa vasıtası ile ortalama 7-9 mm çapında çubuk makarna formu oluşturulması ve bantın üzerine homojen şekilde yayılması için yayılarak granülasyon ünitesine pompalanır. Burada oluşturlan çamur çubukları, belli uzunluklarda kesilerek bant üzerine serilir. Bu şekilde bantın üzerine düzgün olarak serilen çamur, hava sirkülasyonunun ve kurutmanın verimli olmasını sağlar.
Granülasyon ünitesinde bir takım nozul bulunmaktadır. Granülasyon ünitesi, istenildiğinde basınçlı su ile yıkanabilecektir. Belirli aralıklarla yıkama yapılması gerekmektedir. Ünitenin, çamur içindeki yabancı maddeler sebebiyle tamamen tınaması durumunda ise, ünitenin sökülmesi ve mekanik olarak temizlenmesi gerekebilir. Bu işlem yaklaşık 1,5 saatlik basit bir bakım işlemidir.
Bant üstüne serilen çamur, konveyör bant vasıtası ile tünel içinde ileriye doğru taşınır. Taşıma bantı perfore olarak tasarlanmış olup sıcak hava bu delikler sayesinde çamur ile temas eder ve yaş çamuru kurutur. Bu tip konvektif kurutma tesislerinde, ilk kurutma adımında çamurun çok yavaş bir şekilde ısınması ve kurumasından dolayı, ürünün yapısının bozulmadan kuruması sağlanır. Buharlaşma için gerekli ısı, sistem içine verilen sıcak havadan alınır. Bu nedenden dolayı sıcak hava soğumaya başlar.
Ürün ilk banttan sonra aşağıda bulunan 2. bant üzerine düşer. Bu bant ile ters tarafa yani ürünün döküldüğü yöne doğru yaklaşık %90 kuruluğa ulaşmak için aynı mesafeyi kat eder. Bu sure içerisinde ürün homojen yapısını korur.
Bant genişliği net 2500 veya 4000 mm’dir. Bant hızı 0.2-0.7 m/dakika aralığında ayarlanabilmektedir. Bant malzemesi perfore paslanmaz çeliktir. Üstteki bantın çamura temas eden kısmı PFA veya PTFE ile kaplanmıştır. Perforasyon deseni aşağıda verilmiştir.
Sistemde ek olarak, bant ortalarına yakın noktalarda ürünün daha homojen kurumasını sağlamak için 1 veya 2 adet ürün çevirici sistem bulunmaktadır. Bu şekilde ürün hem karışır hem de yapışması ve topaklaşması engellenmiş olur.
Gerektiğinde, kurutma tesisi çıkışına su soğutmalı bir vidalı konveyör eklenerek, çıkan ürünün istenen sıcaklığın altına indirilmesi sağlanabilir. Kurutucudan çıkan ürün, peletlemeye uygun yapıda ve sıcaklıkta olup toz çıkarmayan bir yapıya sahiptir. Son ürünün nakliyesi, peletleme yapılmadan da gerçekleştirilebilir.
3. Isıtma / Isı Geri Kazanımı:
Kurutma prosesi için ihtiyaç duyulan termal enerji atık ısı, biyogaz, doğalgaz, elektrik veya herhangi bir başka enerji kaynağından temin edilebilir.
Termal enerji kaynağı olarak biyogaz veya doğal gazın kullanıldığı durumlarda sıcak hava, bir sıcak hava kazanında üretilir.
3.1 Sıcak Hava Üretimi:
Sıcak hava, bir gaz brülörü ve bir cehennemlik ile üretilir. Isıtılan havanın bir kısmı temiz hava olurken bir kısım hava kondens hattından sirküle eden havadan temin edilmektedir.
3.2 Sirkülasyon Havası:
Sirkülasyon havası kapalı çevrim içerisinde kurutucudan alınarak tekrar gaz brülöründe ısıtılarak geri beslenen havadır.
3.3 Kondens Ünitesi:
İç sirkülasyon havasının bir kısmı emilerek kondens ünitesine transfer edilir.
Kondens sisteminin ilk adımında hava su/hava ısı değiştiricide yoğuşma noktasına getirmek üzere soğutulur. Su/hava ısı değiştiricide kazanılan enerji geri dönen havanın tekrar ısıtılmasında kullanılmaktadır.
Kondens Ünitesi, su sprey nozulları olan nem tutucu ile entegre bir hava temizleme ünitesidir. Atık havayı soğutarak hava sıcaklığı düşürülür ve yoğunlaşma sağlanır.
3.4 Geri Dönen Hava:
Geri dönen hava sıcaklığı yaklaşık 40°C olup iki akıma bölünür.
Atık havası dışarı atılan hava olup ek bir sistem ile tekrardan muamele edilebilir. Atık havası kadar temiz hava brülör için gereklidir.
Geri kalan hava is sirküle eden hava olarak adlandırılır. Bu hava su / hava ısı değiştiricide tekrar ısıtılarak (kondens ünitesinin soğutma döngüsünden elde edilen ısı ile) direkt ateşlemeli ısı değiştiriciye gönderilir. Burada hava daha yüksek sıcaklığa ısıtılır.
Atık hava geri kazanım sistemi ile elde edilen ısı geri kazanımı termal verimliliği artırmakta ve atık hava miktarını azaltmaktadır.
4. Emisyonlar:
4.1 Toz:
Islak çamur, kurutma öncesinde, granülasyon ünitesinde nozullardan geçirilerek uygun makarna formuna şekillendirilir. Bu ön şekillendirme, farklı çaplarda granül yapılaşmasını engellediği gibi aynı zamanda toz oluşumundan kaçınılmasına da büyük ölçüde yardımcı olur.
Ürün bir bant üzerinde taşındığından, sürtünme, gerilme ya da santrifüj gibi toz problem yaratacak etkilerden uzaktır.
Hava akış hızı çok yavaş olduğundan toz partiküllerinin hava ile taşınması mümkün değildir.
Tesiste, kurutma binası havasına verilen veya baca gazına karışan toz emisyonu eser miktardadır. Ortaya çıkan az miktardaki toz, kurutma tüneli tabanında zamanla birikmektedir. Bu toz, 1 veya 2 yılda bir temizlenerek ortamdan uzaklaştırılmalıdır.
Toz miktarının çok az olması sebebiyle, yanma, tutuşma veya alevlenme riski de son derece düşüktür.
Kurutma tesisi 1 adet online toz ölçüm cihazı ile donatılacaktır. Bu toz ölçüm cihazı, herhangi bir işletme anında, kurutma tüneli içindeki toz konsantrasyonu 30 mg/m3 değerine ulaştığında bir alarm tetikleyecek ve tesis emniyet için duruşa geçecektir. Toz sebebiyle yanma/patlama durumunun ortaya çıkması, toz konsantrasyonunun ancak 50-100 g/m3 gibi değerlere ulaşmasında mümkündür. 30 mg/m3 gibi bir maksimum değere set edilmiş olan toz sensörü, tesiste yanma/patlama gibi olayların oluşma ihtimalini ortadan kaldırmaktadır.
4.2 Gaz / Koku:
Kurutma sıcaklığı düşük sıcaklık sayılan 130-140 derece arasında gerçekleştiğinden ürün yapısı bozulmadan konvektif ısı transferi ile kurutulmaktadır. Bu buharlaşma için gerekli ısının sıcak hava ile beslendiği anlamına gelir. Bu sistem sıcak yüzey temaslı yüksek sıcaklıkta ısıtmalardan koku anlamında büyük avantaj sağlar. Bu sayede atık hava miktarı azalır buna bağlı olarak da koku miktarında düşüş meydana gelir.
Ek olarak homojen ürün dağıtımı bölgesel fazla ısınmaları engellediği için kuruma her bölgede aynı ölçüde olur.
4.3 Atık Hava Soğutma / Nem yoğunlaşma
Islak Temizleme Sistemi ile atık havası temizleme işlemi de yapılır. Atık hava, gaz yıkama ünitesinde (Wet Scrubber) su püskürtme metodu ile soğutulur. Bu sayede gazların birçok bölümü koku yaratan maddeler ile birlikte yoğunlaşır. Ek olarak ince toz partiküller temizleme esnasında havanın içinden ayrıştırılır.
Gaz Yıkama Ünitesi suyu Arıtma Tesisi Çıkış suyundan kullanılır. Sistemden deşarj edilen tüm su tekrar tesis girişine verilir.
Bu Atık hava temizleme sistemi koku giderimi ile birlikte ince toz parçalarının ayrılmasını da garanti eder.
5. Kurutulmuş Çamur:
Gelen arıtma çamuru %85-%95 arasına kadar kurutulur. Bundan dolayı ağırlık ve kütle kaybı meydana gelir. Çıkan çamur birçok uzaklaştırma yöntemi ( depolama, yakma, gübre kullanımı…) için uygun pellet yapısına sahiptir. Kurutucudan çıkan son ürünün sıcaklığı 85-90oC aralığında olup, bu sıcaklık kurutma çıkışında yer alan soğutma ceketli burgulu konveyör ile, kuru ürün silosuna transfer edilmeden önce, 45oC aralığına indirilecektir.
TESİS AKIM ŞEMASINA PARALEL OLARAK PROSES TARİFİ
Çamur Hattı
Arıtma tesisinde bant filtre presler ile susuzlaştırılan çamur, monopompa ile çamur silosuna aktarılacaktır. Çamur silosunun alt kısmından, yine monopompa ile alınan çamur keki, basınçlandırılarak bant kurutma tesisinin başındaki granülasyon ünitesine basılacaktır.
Granülasyon ünitesinde ince uzun makarna şeritleri haline getirilen çamur keki, 1. bant konveyörün üzerine serilir. 1. bant üzerinde kurumaya başlayan çamur daha sonra 2. bant üzerine düşer.
2. bant sonunda istenilen kuruluğa gelmiş olan çamur, kuru çamur konveyörüne aktarılır. Kuru ürün, bu konveyör aracılığı ile kuru ürün silosuna transfer edilir.
Kuru ürün silosunda bekletilen ürün, silonun dolması ile birlikte kamyonlar ile nihai bertaraf noktasına taşınacaktır.
Sıcak Hava Hattı
Sistemde kullanılan sıcak havanın bir kısmı sürekli olarak devir daim ettirilmektedir. Dolayısıyla bir miktar hava atmosferden temiz hava olarak emilirken, aynı miktarda hava baca gazı olarak sistemden atılmaktadır.
Sıcak hava, direkt ısıtmalı bir hava kazanı ile üretilecektir. Hava kazanı çıkışında sıcaklığı 280 oC’ye ulaşan ana sıcak hava akımı, doğrudan kurutma tünelinin altına verilmekte ve buradan dahili bir kanal sistemi ile tüm kurutma tünelinin uzunluğu ve genişliği boyunca uniform olarak dağıtılmaktadır.
Kurutma tüneline verilen sıcak hava, kurutma tüneli içerisinde saatte yaklaşık 4 kez devir daim edilerek, havanın rutubet ile doyması ve çamur bünyesindeki suyun buharlaşarak hava fazına geçmesi sağlanır.
Rutubet ile doymuş hava, baca gazı fanı ile kurutma tünelinden çekilir. Bünyesinde rutubet ihtiva eden bu hava akımı, hem rutubetinin alınması hem de içerisindeki muhtemel toz kirleticilerin yıkanması için ıslak yıkama prensibi ile çalışan bir yoğuşma ünitesine girecektir. Bu ünitede, temiz su ile yıkanan hava, daha sonra tekrar ısıtılmak üzere sıcak hava kazanına iletilir.